Mauzoleum Santa Costanza (lub Costanza) – mauzoleum dynastyczne wzniesione przez Konstantynę (znaną również jako Konstancja), córkę cesarza rzymskiego Konstantyna Wielkiego, znajdujące się przy bazylice cmentarnej św. Agnieszki za Murami w Rzymie, przy Via Nomentana. [337/351]
Jeden z najlepszych przykładów wczesnochrześcijańskiej architektury.
ARCHITEKTURA
Budynek ma formę kolistą o średnicy 22,5 m z wewnętrznym obejściem i kolumnadą otaczającą, która się nie zachowała. Wnętrze przedzielono na dwie części okręgiem promieniście ustawionych podwójnych kolumn (12 par granitowych kolumn w stylu korynckim z łukami pomiędzy nimi. Kapitele w rzędzie wewnętrznym mają liście akantowe i woluty gładkie, a w rzędzie zewnętrznym liście gładkie, a woluty ozdobne.).
Centralna, podwyższona część mauzoleum pokryta jest kopułą, która była pokryta mozaiką (nie zachowała się). Część ta jest oświetlona dwunastoma alabastrowymi oknami. Na środku mauzoleum znajduje się ogromny sarkofag ze scenami winobrania, w którym pochowano Konstancję.
Na tej lekkiej i dekoracyjnej konstrukcji wspiera się tambur z oknami i kopuła. Dołączony przedsionek prowadzi do cylindrycznie sklepionego krużganku, który obiega kolistą przestrzeń wnętrza.
Mozaiki
W mozaikach motywy późnego imperium rzymskiego (roślinnych zdobieniach, ze scenami winobrania) zostały połączone z symboliką chrześcijańską oraz geometrycznymi (abstrakcyjnymi) ornamentami.
Mozaika ma białe tło, jest płaska, pozbawiona perspektywy i głębi, ale bogata w efekty zdobnicze.
Obejście podzielone jest na 12 odcinków, z których jeden umieszczony na osi wejścia nad niszą z sarkofagiem, zastąpiony został lukarną. Odcinek sklepienia nad wejściem ma mozaikę o wyodrębniającym, się wzorze geometrycznym, złożonym z ośmioboków i równoramiennych krzyżyków.
Z każdej strony tak wyznaczonej osi umieszczono po 5 pól mozaikowatych o identycznym wzorze po obu stronach:
- geometryczny z rombów,
- medaliony z figurkami amorków,
- sceny z winobraniem,
- medaliony z głowami,
- motywy gałązek, czar i ptaków.
Dwunastu przęsłom obejścia odpowiadało 12 sektorów, na jakie dzieliła się kopuła. Tambur obiegał fryz ukazujący typową, w aleksandryjskim stylu utrzymaną scenę połowu ryb na Nilu, na barkach i tratwach kręcą się amorki, zarzucając sieci i wędki do wody. W falach pluskają się duże ryby, nad wodą unoszą się ptaki. Na granicy wody i brzegu wyrasta 12 wysokich kandelabrów, zestawionych z krzaczastych łodyg akantowych. W tak wydzielonych 12 sektorach kopuły umieszczona była dekoracja figuralna rozmieszczona na dwu poziomach, ukazująca sceny ze Starego i Nowego Testamentu.
- Kain i Abel przynoszą swoje ofiary Bogu, który siedzi na tronie ubrany w togę. Młodzi mężczyźni ubrani są w krótkie tuniki, jeden przynosi owcę a drugi pęk zboża.
- Sąd Daniela nad starcami oraz Zuzannę. Daniel siedzi na wysokim tronie ze stopniami, ogłosił już swój wyrok i starcy są wyprowadzani aby odebrać karę. Zuzanna ubrana w dalmatykę z czerwonymi clavi pokazuje lewą ręką otwarty kodeks, a prawą unosi w geście wdzięczności. Kodeks oznacza księgę Biblii, do której wierność ją ocaliła.
- Na tle murów miasta przy bramie, siedzi postać spowita w płaszcz, do której zbliżają się dwie inne. Być może jest to Lot przyjmujący aniołów pod murami Sodomy. (?)
- Tobiasz, który wyciągnął właśnie rybę z Tygrysu. Rzeka jest zaznaczona niebieską wstęgą, która pionowo spływa wzdłuż kandelabru.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz