Ewangeliarz Ebbona to jeden z najciekawszych manuskryptów Karolińskich. Powstał ok 820 r. w benedyktyńskim opactwie w Hautvilles, niedaleko Reims. Był przeznaczony dla arcybiskupa Reims, czynnego w latach 816-35. Przyjmuje się, że był darem od Piotra, opata Hautvillers. Rękopis rozpoczyna wiersz pochwalny, adresowany do arcybiskupa (księga nigdy nie dotarła do adresata – prawdopodobnie pracę przerwano, kiedy Ebbon został usunięty z urzędu w 835 roku).
W miniaturach kręgu artystycznego Reims można odnaleźć wpływy antycznego malarstwa hellenistycznego oraz cesarskiej szkoły miniatorskiej. ILUSTRACJE
Najbardziej znanymi iluminacjami Ewangeliarza są cztery całostronicowe przedstawienia Ewangelistów. Sposób w jaki ich przedstawiono (według iluminatorów średniowiecznych) miał oddawać charakter i różnice w temperamencie tych postaci. Dwaj Ewangeliści przedstawieni zostali bez nimbów (nie wiadomo dlaczego). Wszyscy zostali ukazani realistycznie (zgodnie z zasadami anatomii), w charakterystycznej dla kopistów pozie siedzącej, na tle naturalnego krajobrazu. Namalowani nerwowymi pociągnięciami pędzla za pomocą plam barwnych (sprawiają wrażenie pełnych niepokoju i ekspresji, poruszonych Boskim natchnieniem). Fałdy ich szat miękko spływają wzdłuż ciała, czasem układają się w spirale i załamują. W miniaturach Ewangeliarza Ebbona dominują barwy: głęboki błękit tła, biel szat, zieleń, złocień, fiolet i brąz.
Twórca Ewangeliarza czerpał z dziedzictwa szkoły Reims. Połączył jej dwa nurty stylistyczne– monumentalny i impresjonistyczny. Prawdopodobnym wzorcem dla ujęcia Ewangelistów był Ewangeliarz Koronacyjny z Wiednia, zaś malarstwo późnego Cesarstwa Rzymskiego wpłynęło na sposób ujęcia tła miniatur Ewangeliarza Ebbona. Iluminator posługiwał się żywą, rozwibrowaną, ekspresyjną linią, co odróżnia ten ewangeliarz od linearnych miniatur innych szkół karolińskich. Ta ekspresyjność i dynamiczność nie posiada odpowiednika w późniejszym malarstwie średniowiecza.
 |
| Kanon |
Nieczytelne pismo merowińskie (kursywa) zostało zastąpione (w czasach Karolingów), wyraźnym pismem karolińskim (minuskuła karolińska). W manuskryptach pojawiają się całostronicowe inicjały, rozpoczynające każdą z Ewangelii (oddziaływanie stylu insularnego).
Bibliografia:
- Gertrude R. Benson, New light on the origin of the Utrecht Psalter, “The Art Bulletin”, Vol. 13, No. pp. 13–79.
- Ruth Berenson, The Exhibition of Carolingian art at Aachen, “Art Journal”, Vol. 26, No. 2, pp. 160–165. Dimitri Tselos, The influence of the Utrecht plaster in Carolingian Art, „The Art. Bulletin”, vo. 39, no. 2, pp. 87-96.
- Skryptorium Tyniec; data dostępu 5.11.2015
- Historycy.org, Gabrielle deMornay; data dostępu 5.11.2015
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz