akant Akwizgran Alfa i Omega Alkuin angelologia antyk apsyda architektura sakralna archiwolta arcosolia arkada Ashburnham Pentateuchm asturyjski atrium baptysterium bazylika bazylika Św. Piotra Beato de Liébana Biblia Biblia od Moutier-Grandval Biblia Viviana bibliografia BIZANCJUM blask brąz Brytania budowle obronne cesarstwio wschodniorzymskie cesarstwo Bizantyjskie Cesarstwo Rzymskie cesarstwo zachodniorzymskie cesarz rzymski Chi Roho Chrystus Chrystus Dobry Pasterz chrześcijaństwo cubicula cyfry arabskie diaconicon dynastie edukacja Edykt mediolański egzarchat empora estetyka Europa ewangeliarz Ewangeliarz Ebbona Ewangeliarz z Lorsch ewangeliarz z St. Emmeram feniks fibula filar filigran forma freski fryz gemma genealogia gołąb GOTYK granulacja gurt Hagia Sophia Helios herezje Hermes hipodrom historia Hiszpania hołd Hypogeum ikoniczny ikonografia ikony iluminatorstwo Imperium Franków Imperium Karolińskie Imperium Romanum incipit inkrustacja Irlandia IV Jan VI Kantakuzen jasność Justynian Kalikst kanon Karol Wielki Karolingowie katakumby katedra Katedra w Chartres katyzma kodeks Kodeks Amiatyński kolumna koncepcja emanacyjna Konstantyn Wielki Konstantynopol konstrukcja kopuła korale koryncka kotwica krucjaty krytyka artystyczna krzywaśń krzyż celtycki krzyż triumfalny Księga z Durrow Księga z Kells Księga z Lindisfarne księgi liturgiczne Labarum lenno lizena loculi Longobardowie loża lukarna Łuk Triumfalny Konstantyna malowidła katakumbowe małe sztuki manuskrypt mapa mapa myśli materiał Matka Boska Intronująca mauzoleum Mauzoleum Galii Placydii Merowingowie miniatury minuskuła karolińska mistyka moda Monogram Chrystusa Moschoforos Most Mulwijski motyw motywy antropomorficzne motywy zoomorficzne mozaika mozarabski mury obronne narteks narzędzia naszyjnik torque nawa Niemcy Notre Dame w Paryżu obelisk okresy oprawa optimum klimatyczne orant orantka ornament Ostrogoci Ottonowie Palestyna palmeta Pałac Kryształowy Pantokrator państwo frankijskie pendentyw perykopy piękno piękno absolutne piękno zmysłowe pilaster plan centralny plecionka płaskorzeźba podboje pokłon polichromatyczny polichromia portal Proskynesis prothesis przypory psałterz utrechcki Pseudo-Dionizy Areopagita ranga Ravenna reforma szkolnictwa relikwiarz Renesans Karoliński rozeta ryba rzemiosło rzeźba rzeźba w kości słoniowej Rzym S. Apollinare in Classe S. Apollinare Nuovo Saint-Denis sakramentarz San Vitale San Vitale w Ravennie Santa Costanza sarkofag sarkofagi scena religijna sceny biblijne schizma scholastyka SKANDYNAWIA sklepienie kolebkowe skryptoria SOL INVICTUS SOL VERSUS spolium styl styl lateński styl linearny styl roślinny styl Waldalgesheim Suger symbolika szkoła miniatorska szkoła pałacowa Szkoła Reims szkoła w Tours Sztuka Sztuka bizantyjska sztuka celtycka sztuka karolińska sztuka ottońska sztuka przedromańska sztuka Sarmatów sztuka Scytów sztuka starochrześcijańska sztuka użytkowa sztuki wyzwolone ŚREDNIOWIECZE światło Święte Cesarstwo Rzymskie tambur temat tematy bukoliczne Teodocjusz Teodora TEOLOGIA ŚWIATŁA terminologia The Crystal Palace transept urzędy dworskie Verdun VI wczesne chrześcijaństwo westwerk wieczny węzeł wieża witraż. labirynt Wizygoci władza wojny wychowanie Wyspy Brytyjskie XIX zapożyczenia zaraza zdobnictwo złotnictwo Złoty Kodeks złoty podział

Renesans Karoliński

Renesans Karoliński – obejmował panowanie Karola Wielkiego, Ludwika I Pobożnego, Lotara I, Karola II Łysego i Karola III i okres ok. stu lat 780-880. [800-888]

Program epoki określiły dwa dokumenty Karola Wielkiego: Epistola de litteris colendis (784/85 - list do opata Baugulfa z Fuldy zredagowany przez Alkuina?) i Admonitio generalis (789). [1]

W celu przeprowadzenia reform szkolnych i innych zamierzeń oświatowych Karol Wielki sprowadził na dwór w Akwizgranie uczonych z odległych krajów Byli to m.in.: Alkuin, anglosaksoński mnich z Yorku, wizygocki biskup orleanu Theodulf, autor Libri Carolini, benedyktyński mnich z Monte Cassino Paweł Diakon, autor Historii Longobardów, poeta i gramatyk Piotr z Pizy, teolog z Akwilei Paweł II, poeta i dyplomata św. Angilbert, frankijski uczony Einhard, autor biografii Vita Karoli Magni, czy Waldo, opat z Reichenau.

W 789 [inne źródła podają rok 782] Karol Wielki uczynił Alkuina zwierzchnikiem szkoły pałacowej. Alkuin (a potem jego następcy) przewodził seminariom, dysputom i wykładom, które odbywały się na dworze władcy. W 796 roku Karol Wielki obdarował Alkuina opactwem św. Marcina w Tours. Alkuin założył tam szkołę.[2]

OSIĄGNIĘCIA

W okresie tym przeprowadzono wiele gruntownych reform:
  • Ujednolicono i scentralizowano administrację.
  • Dokonano podziału terytorialnego na prowincje i hrabstwa.
  • Dokonano reformy monetarnej.
Synod w Akwizgranie zwołany przez Karola Wielkiego w 789 r. zobowiązywał biskupów i opatów do zakładania szkół katedralnych i klasztornych tam, gdzie ich dotąd nie było. Wzrosła ilość szkół (szkoły przy każdym klasztorze i biskupstwie). Określono obowiązki kleru i mnichów w wypełnianiu programu. 

minuskuła karolińska (poniżej minuskuła merowińska)
  • Przy klasztorach powstawały skryptoria, w których kopiowano dzieła antycznych autorów (zachowane w bibliotekach klasztornych), nastąpiła poprawa dostępu do ksiąg. 
  • Ujednolicenie i większa ilość tekstów liturgicznych pomagały prowadzić ewangelizację.
  • W pierwszej kolejności kształcono duchownych (nauka łaciny i retoryki i gramatyki). 
  • Powstały szkoły pałacowe (m.in szkoły: w Tours, Orleanie, Reims, Corbi i Chartres i Fuldzie).
  • Wprowadzono dwa poziomy nauki (wprowadzono system nauczania): trivium (gramatyka, dialektyka, retoryka) rozwijały umiejętności mówienia i myślenia i quadrivium (arytmetyka, geometria, muzyka, astronomia) czyli sztuki wyzwolone, a więc umiejętności wolnego umysłu.[3]
  • Zatrudniono uczonych i doradców z różnych krajów. 
  • Przeprowadzono reformy języka: łaciny, wymowy i ortografii.
  • Nieczytelną kursywę merowińską zastąpiono z inicjatywy Alkuina minuskułą karolińską (lepsza czytelność), wprowadzono spacje pomiędzy wyrazami.
  • Zmieniono sposób traktowania materiałów źródłowych - nastąpił powrót do oryginalnych tekstów (zakwestionowano docta ignorantia).
W 797roku Karol Wielki nakazał utrzymywanie przy każdym kościele szkół (dla chłopców chcących zostać mnichami), a w 802 r. Wyszło zarządzenie nakazujące każdemu ojcu posyłanie syna do szkoły. Nauczano dla lepszego poznania pisma Świętego. Dzięki temu podniósł się poziom oświaty niezależnie od jej treści.

źródła: (dostęp: 8.11.2015)

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz